رياض از طريق برقراري ارتباط با گروههاي شبهنظامي، رويکرد جديدي را در تقابل با ايران اتخاذ کرده است
یکی دو سال اخیر، شاهد یکی از تهاجمی‌ترین دوره‌های سیاست عربستان سعودی نسبت به ایران بوده است. از تلاش برای ضربه زدن به منافع تهران و گروههای مورد حمایت جمهوری اسلامی ایران در سطح منطقه گرفته تا لابی‌گری با قدرت‌های جهانی برای اعمال فشار بر ایران و یا در کمترین حالت، اتخاذ مواضع به شدت ضد ایرانی از سوی مقامات سعودی، از جمله اقداماتی است که آل سعود به طور مشخص از زمان روی کار آمدن ملک سلمان، علیه ایران در دستور کار خود قرار داده است. این روند البته از چشم ناظران و تحلیلگران منطقه دور نمانده و ابعاد و جنبه‌های مختلف و همچنین پیامدهای آن، مورد بحث و بررسی قرار گرفته و می‌گیرد. در همین راستا، یک نشریه آمریکایی امروز با انتشار مطلبی چنین استدلال کرده که سرمایه‌گذاری‌های عربستان برای تقابل با ایران و رویکرد تهاجمی ریاض علیه تهران به نتیجه مطلوب نمی‌رسد و با شکست روبرو خواهد شد.
نشریه آمریکایی «نشنال اینترست» در گزارشی مبسوط به تلاش‌های عربستان برای تقابل با ایران اشاره کرده و می‌نویسد ریاض اساساً از طریق برقراری ارتباط با گروههای شبه‌نظامی به منظور عقب راندن ایران، رویکرد جدیدی را در تقابل با ایران اتخاذ کرده است. طبق این گزارش، به نظر می‌رسد سیاست تهاجمی جدید عربستان شامل مقابله با تهدیدارت منطقه‌ای-داخلی از طریق برقراری ارتباط با گروههای سیاسی- نظامی خارج از قلمرو خود می‌شود. این نشریه آمریکایی اینگونه ادامه می‌دهد که سیاست جدید عربستان سعودی در حال حاضر بر پایه تقابل با ایران در یک سری از جنگ‌های نیابتی است تا از این طریق، قدرت منطقه‌ای تهران را تضعیف کند و آن را به عقب براند. طبق این گزارش، رهبران جوان عربستان که بر سر منطقه، با ایران در جدال هستند، هم از داخل و هم از خارج به تقابل با ایران روی آورده‌اند.
نشنال اینترست در توضیح این جمله نوشت، سیاست خارجی ریاض برای عقب راندن ایران بر پایه حمایت از گروههای سلفی استوار است تا از این طریق دولت‌های تحت حمایت ایران در منطقه را به چالش بکشد. عربستان در راستای پیشبرد اهداف خود به شدت از معارضان مسلح سوریه از جبهه‌النصره و داعش گرفته تا جیش‌الاسلام و ارتش آزاد سوریه حمایت می‌کند زیرا عربستان، دولت سوریه را برگ برنده استراتژیک ایران تلقی می‌کند. طبق این گزارش، از طرف دیگر، ریاض تلاش دارد تا از طریق حمایت از سنی‌های عراق، شکاف میان شیعیان و سنی‌ها را عمیق‌تر کند. ریاض از طریق اعمال نفوذ در سوریه و عراق به دنبال آن است که به ایران فشار آورد تا در دیگر بخش‌های منطقه همچون یمن، محتاطانه گام بردارد. بر اساس این گزارش، از نظر داخلی نیز سیاست تهاجمی جدید عربستان در واقع بر پایه تهدید ایران از طریق فعال کردن چندین گروه مخالف ایران همچون منافقین و همچنین برخی از جدایی‌طلبان کرد و بلوچ ایران استوار است و این جنبه سیاست جدید سعودی‌ها برای عقب‌راندن ایران است.
این نشریه آمریکایی سپس به تشریح اینگونه رویکردهای سعودی‌ها در قبال ایران پرداخت و نوشت حضور شاهزاده «ترکی الفیصل» رئیس سابق سازمان اطلاعاتی عربستان در کنفرانس ۹ ژوئیه منافقین و درخواست وی برای براندازی جمهوری اسلامی، نمایانگر آن است که ریاض یک گام بزرگ در سیاست پس زنی ایران برداشته است. این گزارش سپس به دیدار چند ماه پیش «محمود عباس» رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین و «مریم رجوی» سرکرده گروهک تروریستی منافقین در پاریس اشاره کرد و نوشت که ریاض به عنوان یکی از حامیان مالی تشکیلات خودگردان فلسطین، برگزاری این نشست را امکان‌پذیر ساخت که این یک توهین نمادین به ایران بود. ریاض همچنین با حمایت از برخی چهره‌های مخالف ایران در خارج از این کشور از هرگونه اقدام برای براندازی حکومت ایران حمایت می‌کند. با این اوصاف، استفاده از نمایندگان وهابی و سلفی توسط عربستان یک اشتباه کاملاً استراتژیک است.
این گزارش سپس تأکید کرد، علیرغم این حد سرمایه‌گذاری عربستان برای تقابل با ایران، احتمالاً این رویکرد تهاجمی ریاض مقابل ایران شکست می‌خورد و به نتیجه مطلوب دست نمی‌یابد. این نشریه آمریکایی سپس با ارائه توضیحاتی نوشت که ایران ارتباطات راهبردی با گروههای شیعی در منطقه دارد و این ارتباطات به ایران کمک می‌کند به اهداف مرتبط با امنیت ملی خود برسد و تهدیدات خارجی را مهار کند. این گزارش ادامه داد، برخلاف ایران، کشور عربستان آماج حملات خارجی نبوده است و به همین دلیل سیاست ریاض در ایجاد شبکه‌هایی با گروههای شبه‌نظامی خارج از عربستان در تاریخ و جغرافی این کشور ریشه ندارد. طبق این گزارش، از اواخر دهه ۱۹۶۰ تاکنون، رهبران ریاض و به ویژه ملک فیصل به تدریج سیاست صادر کردن وهابیت را شکل دادند. تاکنون ایدئولوژی وهابیت، ذهن معارضان در جهان اسلام از افغانستان و پاکستان گرفته تا عراق و سوریه و یمن را تسخیر کرده است. طبق این گزارش، عربستان با هزینه‌های سنگین، مساجدی را برای گسترش وهابیت در سراسر دنیا از جمله غرب اروپا به وجود آورده است.
این گزارش نوشت عربستان برخلاف ایران به قدرت نرم دسترسی ندارد و هم‌پیمانان راهبردی ایران، تهدیدی برای ایران به وجود نمی‌آورند اما گروههای وهابی و سلفی همچون القاعده و داعش که عربستان از آنها حمایت می‌کند با ادعای پیشتازی ریاض در جهان سنی رقابت می‌کنند و با علم به این موضوع، جای تعجب نیست که این گروههای تحت حمایت عربستان، ریاض را هدف قرار دهند. این گزارش سپس در پایان نوشت، در ماه‌های آتی، سیاست جدید تهاجمی عربستان در قبال ایران احتمالاً تشدید خواهد شد و عربستان احتمالاً از هر ابزاری برای اعمال فشار به ایران استفاده خواهد کرد و این سیاست در نهایت شکست‌های غیرقابل بازگشتی را در منطقه و خود عربستان در پی خواهد داشت. همانطور که تاریخ نشان داده است، این سیاست در طولانی مدت نتیجه عکس می‌دهد همانطور که نتیجه عکس برای صدام حسین داشت زیرا رژیم بعث بغداد سرمایه‌گذاری زیادی روی گروههای مخالف و گروههای قومی ایران کرد و نتیجه نهایی آن پایان رژیم عراق بود.
نظر شما
