تلاش های وزیر امور خارجه در واکنش به موضوع برجام و وضعیت سوریه
در حالی که ایالات متحده آمریکا چندی پیش با تمدید مجدد قانون تحریم های ایران عملا اقدام برای عهد شکنی در برجام را در دستور کار خود قرار داد، و در عین حال کابینه دولت جدید در ایالات متحده سرگرم تدوین سناریوهایی برای اقدام به مذاکره مجدد در خصوص برجام و یا نهایتا گیر انداختن ایران در تله نقض تعهدات در توافق هسته ای است، محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان دور جدیدی از تلاش های دپلماتیک خود را برای خنثی سازی تهدیدهای آمریکا در خصوص برجام آغاز کرده است.
اما این تنها حوزه تلاش های مجدد دیپلماتیک ظریف نیست. در حالی که وضعیت در حلب سوریه کاملا به نفع نیروهای ارتش این کشور و مقاومت است، تلاش های غرب برای فشار مضاعف بر روسیه و سوریه در خصوص وضعیت این شهر منجر به آن شده است که وی دیگر بازوی دیپلماسی کشور، متوجه تحولات سوریه و برگزاری نشستی سه جانبه به همراه همتایان روس و ترک خود است.
این تلاشها که اکنون مقدمات آن با ارسال نامه ای به هماهنگ کننده کمیسیون برجام و دیدار با آمانو دبیر کل سازمان ملل متحد آغاز شده است، در پی دستوری است که هفته گذشته رئیس جمهور حسن روحانی به وزارت امور خارجه و رئیس سازمان انرژی اتمی داد. روحانی در این نامه از محمد جواد ظریف درخواست کرد تا اقدامات لازم نسبت به اجرای مراحل پیش‌بینی شده در «برجام» برای رسیدگی به موارد نقض، را صورت داده و دیگر پیگیری‌های حقوقی و بین‌المللی لازم را نیز به‌طور جدّی معمول دارد.
ارسال نامه به فدریکا موگرینی
در همین حال روز گذشته وزیر امور خارجه کشورمان با ارسال نامه‌ای به فدریکا موگرینی هماهنگ کننده کمیسیون مشترک برجام، خواستار برگزاری جلسه کمیسیون مشترک برجام جهت رسیدگی به اقدام اخیر آمریکا در تمدید قانون تحریم‌های ایران شد.
دکتر ظریف در این نامه با اشاره به پایبندی کامل ایران به تعهدات خود طی یک سال و نیم گذشته، ماهیت "متقابل" تعهدات مندرج در برجام و خصوصیت "چندجانبه بودن" این سند را یادآور گردیده و تصریح کرد: حفظ تمامیت و انسجام برجام و پایداری آن مستلزم توجه همه طرف های برجام نسبت به تداوم اجرای مفاد آن از سوی همه اعضا می باشد.
وزیر امور خارجه کشورمان، با اشاره به تکرار بدعهدی و اهمال آمریکا در اجرای تعهدات خود، از مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپایی که مسئولیت هماهنگی کمیسیون مشترک را بر عهده دارد، درخواست کرد ضمن اطلاع رسانی لازم به کلیه طرف های برجام، تمهیدات لازم برای برگزاری نشست کمیسیون مشترک برجام و نیز کارگروه تحریم های کمیسیون مشترک جهت رسیدگی به اقدام اخیر آمریکا را اتخاذ نماید.
دیدار و گفتگوی آمانو و ظریف در تهران
همچنین یوکیا آمانو مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بعد از ظهر امروز (یکشنبه) با حضور در وزارت امور خارجه با محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان دیدار کرد. طرفین در این دیدار در خصوص آخرین وضعیت توافق هسته‌ای و اجرای برجام گفت‌وگو و تبادل نظر کردند.
آمانو که بامداد امروز به منظور انجام سفری یک روزه و در پاسخ به دعوت علی‌آکبر صالحی وارد تهران شده است در نشست خبری به همراه صالحی گفت: از روند برجام راضی هستم و ایران به تعهدات خود عمل کرده است. مدیرکل آژانس بار دیگر با ذکر این نکته که از روند اجرای برجام راضی هستم، اظهار داشت: امیدوارم این روند ادامه یابد. صالحی هم در این نشست با بیان اینکه صحبت‌های خوب و مفصلی با هم داشتیم، اظهار داشت: در خصوص مسائل مربوط به همکاری ایران و آژانس با یکدیگر صحبت و روابط و همکاری‌هایمان را تا به امروز مرور کردیم.
وی اضافه کرد: خوشبختانه گزارش‌های آژانس از بعد از اجرای برجام تا به امروز گزارش‌هایی بوده که در آن مطالب مربوط به التزام ایران به تعهداتش منعکس شده و این نکته بسیار مهمی است که جمهوری اسلامی ایران هر آنچه را که وعده داده است عمل کرده و این مطلب در گزارش‌های آژانس منعکس شده است.
صالحی عنوان کرد: در خصوص آب سنگین، اورانیوم‌های غنی شده و ذخایر آن، تحقیق و توسعه و دیگر مطالب با آقای آمانو صحبت کردیم. وی ادامه داد: با توجه به فرمان روحانی به سازمان انرژی اتمی و وزارت خارجه در مورد محتوای آن فرمان هم صحبت شد، به خصوص درباره پیشران‌ها صحبت هایی داشتیم که به چه صورت این کار انجام می‌شود و چه تعهداتی ما در قبال آن در چارچوب آژانس خواهیم داشت.
نشست سه جانبه در مسکو
اما صرف نظر از موضوع برجام، مساله جنگ در سوریه و وضعیت شهر حلب نیز اکنون به یکی از دغدغه های جدی وزارت امور خارجه و دستگاه دیپلماسی کشور تبدیل شده است. فشارهای اساسی غرب و رسانه های غربی در پی تضعیف مواضع تروریست ها و شورشیان در سوریه منجر به آن شده است که تلاش های روسیه و ایران برای تثبیت اوضاع در این کشور وار فاز جدی تر و تازه تری شود.
بر این اساس به گفته سخنگوی دستگاه دیپلماسی به ابتکار وزیر امور خارجه کشورمان نشست سه جانبه ایران، روسیه و ترکیه درباره بحران سوریه در مسکو برگزار می شود. بهرام قاسمی سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان ضمن تشریح اقدامات و رایزنی های فشرده دستگاه دیپلماسی کشورمان در خصوص اوج گیری بحران در سوریه تایید کرد که با تلاش های مستمر و فشرده دکتر محمد جواد ظریف طی چند روز اخیر و با تماس های تلفنی مکرر و مداوم با برخی از همتایان خود در برخی کشور ها از جمله ترکیه روسیه ، سوریه تلاش شد علاوه بر بکارگیری تمامی مساعی جمیله برای یافتن راه کارهای اثر بخش در روزهای اخیر، طرح نشست وزرای خارجه سه کشور ایران، ترکیه، روسیه در مسکو برای ۲۷ دسامبر، مطابق با ۷ دی ماه نهایی شود.
سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان همچنین اظهار داشت: بحران ساختگی در سوریه و گسیل تروریست های بی نام و نشان توسط محور غربی - عربی حامی تروریست ها به این کشور در بحبوحه تحولات موسوم به بهار عربی با توهم سرنگونی دولت قانونی سوریه، موجب تمامی این فجایع انسانی و مادی در این کشور گردید و متاسفانه آنچه امروز و طی سالیان اخیر شاهد آن بودیم، نتیجه دخالت برخی کشورها و گروه های تروریستی دست پرورده آنان است.
قاسمی خاطر نشان کرد: جمهوری اسلامی ایران از ابتدای بحران ساختگی در سوریه نسبت به گسترش ناامنی و فتنه انگیزی در منطقه به بهانه های واهی هشدار داده و سعی در کنترل بحران با تشویق گروههای مخالف قانونی سوری و دولت سوریه به گفتگو و آتش بس و یافتن یک راه حل سیاسی از طریق میز مذاکره داشته است.
سخنگوی وزارت امور خارجه افزود: جمهوری اسلامی ایران تنها و نخستین کشوری بود که با ارائه طرح های چند ماده ای بر آتش بس، امداد رسانی انسانی و انجام گفتگو های سوری - سوری تاکید داشته و دارد.
قاسمی با اشاره به هیاهو و جنجال های اخیر محور غربی- عربی حامی تروریسم در خصوص اوضاع حلب هم اظهار داشت: اتخاذ سیاست های تبلیغاتی و استانداردهای دوگانه توسط این کشورها که حامیان آشکار و نهان تروریست ها در سوریه و سایر مناطق هستند، در این جنجال های بیهوده عیان است. متاسفانه هرگاه تروریست ها در مضیقه و تنگنا قرار گرفته اند محور مذکور فریاد آتش بس و صیانت از غیر نظامیان را سر داده اند.
سخنگوی وزارت امور خارجه تاکید کرد: به رغم این صحنه سازی ها، جمهوری اسلامی ایران و شخص وزیر امور خارجه در راستای سیاست های اصولی جمهوری اسلامی ایران تلاش ها و رایزنی های گسترده و فشرده ای را برای کمک به غیرنظامیان و بازگشت ثبات به حلب در سوریه بکار بست. دهها گفتگوی تلفنی و استفاده از دیگر شیوه های رایزنی و نیز ابتکار نشست سه جانبه وزرای امورخارجه ایران، روسیه و ترکیه در همین راستا توسط شخص آقای دکتر ظریف مطرح شد.
قاسمی در پایان تاکید کرد: جمهوری اسلامی ایران فارغ از جنجال های بی حاصل و بعضا ریاکارانه برخی کشورها، حفظ جان غیرنظامیان و بازگشت ثبات و امنیت به همه مناطق سوریه و آغاز گفتگوهای سوری- سوری را به عنوان راهبرد همیشگی حل بحران در سوریه مورد تاکید و پیگیری جدی قرار داده و می دهد و همچنان معتقد است بحران سوریه تنها راه حل سیاسی دارد.
نظر شما
