جمعه ۱۰ فروردين ۱۴۰۳
r_search
نوع نشریه:
نشریات:
از تاريخ:
تا تاریخ:
کد خبر: ۱۱۵۷۸
تاریخ انتشار: ۰۲ دی ۱۳۹۵ - ۰۰:۱۱
پیام‌های برگزاری نشست سه جانبه روسیه، ایران و ترکیه
روز گذشته مقامات عالی رتبه ایران، روسیه و ترکیه در مسکو با یکدیگر دیدار و درباره یافتن راه حلی برای پایان دادن به بحران سوریه به گفت‌و‌گو پرداختند. این در حالی است که عدم حضور آمریکا در نشستی در این سطح و اساساً عدم دعوت از وزیر خارجه آمریکا بدین منظور، یکی از دلایل خاص اهمیت یافتن آن بوده است. روزنامه «نیویورک تایمز»، در گزارش تحلیلی خود از نشست روز گذشته، محور تمرکز خود را بر همین موضوع، یعنی غیبت واشنگتن قرار داده و می‌نویسد، در شرایطی که نیروهای ارتش سوریه پیروزی‌های مهمی را در عرصه می‌دانی به دست آورده‌اند، شکل گیری چنین ائتلافی میان سه کشور مذکور و غیبت همه قدرت‌های غربی در آن، تنها بدین معناست که تحت هر شرایطی، حکومت بشار اسد، رئیس جمهور سوریه ادامه پیدا خواهد کرد. 

به نوشته این روزنامه، این نتیجه در شرایطی حاصل خواهد شد که باراک اوباما، رئیس جمهور آمریکا، از‌‌ همان ابتدا مکرر خواستار کنار رفتن بشار اسد از قدرت شده بود؛ اما خودداری وی از مداخله جدی‌تر در این زمینه، سبب شد که اکنون آمریکا ابزار اندکی برای تأثیرگذاری بر این بحران مهم در اختیار داشته باشد. از سوی دیگر، دونالد ترامپ، رئیس جمهور منتخب آمریکا نیز هفته گذشته وضعیت سوریه را «بسیار اسفناک» توصیف کرده و از ضرورت «کمک به مردم» از طریق ایجاد مناطق امن در داخل خاک سوریه سخن گفته بود با این حال، در صورتی که روند تخلیه معارضین و تروریست‌ها از حلب و همین طور روند مذاکرات فعلی سه کشور در این زمینه ادامه پیدا کند، زمانی که ماه آینده ترامپ به عنوان رئیس جمهور سوگند یاد کند، برقراری منطقه امن اساساً دیگر موضوعیت نخواهد داشت. 

نیویورک تایمز در ادامه این تحلیل را مطرح می‌کند که یک سال پس از آنکه آغاز عملیات نیروهای ائتلاف ضد داعش، عملاً به تغییر اوضاع در سوریه منجر شد، روسیه در پی یافتن راهی برای پایان دادن به جنگ است و بر همین اساس، روند گذار سیاسی را به عنوان فرصتی می‌نگرد که بتواند به درگیری‌ها به شکلی پایان دهد که هم مطلوب دولت سوریه و هم در راستای منافع گسترده‌تر خودش در منطقه باشد. اندرو تبلر، پژوهشگر مؤسسه واشنگتن برای مطالعات خاور نزدیک، می‌گوید: «روسیه درک می‌کند که هیچ کس به شما چیزی نخواهد داد و خودتان باید آن را بگیرید. در این شرایط که عقب نشینی آمریکا سریع‌تر از پیشروی طرف مقابل انجام می‌گیرد، انجام چنین کاری ساده‌تر است». وی می‌افزاید: «وقتی ترک‌ها، ایرانی‌ها و روس‌ها، همگی بر پیشبرد فرایند بدون آمریکا اتفاق نظر دارند، می‌فهمید که یک جای کار برای ما (آمریکا) می‌لنگد». 

در این شرایط، روسیه هم از تحقیر آمریکا در موضوع سوریه دست برنمی دارد. هفته گذشته، سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه اظهار داشت کار کردن مستقیم با ترکیه بر سر موضوع توافق خروج معارضین از حلب، از «دورهمی‌های بی‌فایده با ایالات متحده» مفید‌تر است. وی همچنین گفت گروه حامیان سوریه که وی و کری در سال ۲۰۱۵ بنیان گذاشتند، سندهای مهمی منتشر کرده، اما نتوانسته نقشی واقعی ایفا کند. در این میان، جان کربی، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا گفت، جان کری، وزیر خارجه این کشور، تلفنی با همتایان روس و ترک خود گفت‌و‌گو و نسبت به اینکه تلاش جدید آن‌ها برای صلح نتیجه بخش باشد، ابراز تردید کرده است. 

به هر ترتیب، همزمان با پیروزی‌های نیروهای ارتش سوریه در حلب، روسیه طرح مذاکرات جدیدی در قزاقستان را پیشنهاد داده تا جایگزین مذاکرات تحت نظر سازمان ملل در ژنو شود. روسیه همچنین در موضوع سوریه همکاری جدید و مستقیمی را با ترکیه آغاز کرده است. در این میان، یکی از دلایل متمایل شدن ترکیه به سمت روسیه را باید خشمگین بودن و آزردگی آنکارا از سیاست واشنگتن مبنی بر همکاری با کردهای سوریه قلمداد کرد. یکی دیگر از دلایل شکل گیری ائتلاف میان آنکارا، تهران و مسکو، انتخاب ترامپ به ریاست جمهوری آمریکاست، زیرا وی وعده داده حمایت از معارضین سوری را کاهش خواهد داد. به عقیده نیویورک تایمز، حضور ایران در نشست مذکور نیز بسیار مهم است. توافق اولیه در این زمینه، تنها میان ترکیه و روسیه بود و فقط نیز حلب را شامل می‌شد. حضور ایران، به طور مشخص به دلیل نفوذ ایران بر گروه‌های شیعه فعال در سوریه صورت گرفته است. به هر ترتیب، این روزنامه در ‌‌نهایت نتیجه گیری می‌کند که به واسطه عدم تحرک آمریکا، دیگر قدرت‌ها توانسته‌اند خلأ موجود را در موضوع سوریه پر کرده و در این زمینه فعال شوند.

گفتنی است خبرگزاری «رویترز» نیز با انتشار گزارشی درباره عدم حضور آمریکا در مذاکرات صلح سوریه به سیاست خارجی آمریکا در سوریه پرداخته است. بر اساس این گزارش، علیرغم اینکه آمریکا برای مدتی طولانی یکی از بازیگران سیاسی جنگ داخلی در سوریه و دیگر بحران‌های منطقه بود، حال ناگزیر شده به نظاره‌گر بدل شود؛ نظاره‌گری که در برابر چشمان او، حکومت اسد با پشتیبانی متحدان خود و به ویژه با پشتیبانی روسیه، شورشیان را از شرق حلب بیرون رانده و بر سر برقراری آتش بس به توافق رسیده است. اعتراف دنیس راس، سیاستمدار کهنه‌کار و ارشد آمریکایی و یکی از مشاوران دولت‌های جمهوری‌خواه و دموکرات در آمریکا در این زمینه بسیار گویاست. این کار‌شناس مسائل خاورمیانه و ایران در ارتباط با سیاست‌های آمریکا در منطقه گفته است: «آمریکا با دست خود، بدل به بازیگری کم‌اثر در بحران سوریه شده است». دنیس راس گفته است که نیروهای اپوزیسیون سوریه دلیل چندانی برای پاسخگویی به ایالات متحده و همچنین بشار اسد نمی‌بینند. حال روسیه و ایران می‌توانند مطمئن باشند که ایالات متحده آمریکا مانع آن‌ها در تصرف حلب و دیگر شهرهای سوریه نخواهد شد. روسیه بدون در نظر گرفتن خسارات و پیامدهای انسانی، با حملات خود توازن قوا را در سوریه تغییر داده و حال وظیفه میانجیگری را برعهده گرفته است. 
نظر شما
نام:
ایمیل:
* نظر: