تحلیل بلومبرگ از چهار حوزه متأثر از تنش میان ایران و آمریکا
خبرگزاری بلومبرگ با اشاره به مشکلات و تنش‌های کم سابقه اخیراً بروز کرده در میان روابط ایران و آمریکا از زمان به قدرت رسیدن دونالد ترامپ در کاخ سففید چهار حوزه را که باید در آینده نزدیک به شدت مورد توجه قرار گیرد، برشمرده است: نفت، قراردادهای هواپیمایی، اقتصاد و انتخابات.
دستور ممنوعیت سفر ایرانیان به آمریکا، آزمایش موشکی، تحریم های جدید، جنگ لفظی؛ اینها اتفاقاتی است که تنها در طی بیش از یک هفته گذشته در روابط ایران و آمریکا رخ داده است. توافق هسته ای سال 2015، اکثر تحریم ها علیه ایران را لغو کرد و روزنه امیدی برای جذب سرمایه گذاری خارجی به اقتصاد ایران باز کرد. اما اکنون توافق هسته ای با عوامل بازدارنده ای مواجه شده است. در اینجا به 4 موضوع کلیدی که باید در آینده روابط ایران و آمریکا مورد رصد قرار گیرد اشاره می شود.
1-صادرات نفت:
تحریم های جدید آمریکا علیه ایران که هفته گذشته اعلام شد تولید یا صادرات نفت ایران را هدف قرار نمی دهد. اما تحریم های بیشتر ممکن است در برنامه های ایران برای توسعه تولید با استفاده از جذب سرمایه گذاری خارجی اختلال ایجاد کند. با این حال، به نظر می رسد که برای اینکه این تنش ها تاثیری فوری بر عرضه نفت ایران بگذارد، باید صنعت نفت این کشور هدف مستقیم تحریم ها قرار گیرد.
2-قراردادهای خرید هواپیما
مقامات آمریکایی گفته اند قرارداد بوئینگ به ارزش 16.6 میلیارد دلار برای فروش 80 فروند هواپیما به ایران تحت تاثیر تحریم های جدید قرار نخواهد گرفت. روز جمعه بوئینگ اعلام کرد، مجوز این شرکت برای فروش هواپیما به ایران همچنان پابرجاست هرچند که این شرکت همچنان به «ارزیابی وضعیت» ادامه خواهد داد و در صورتی که خزانه داری آمریکا دستورالعمل خود را تغییر دهد، «بر اساس آن اقدام خواهد کرد.» این قرارداد بازاری را به روی بوئینگ گشوده که از سال 1977 تاکنون نتوانسته بود به آن هواپیما بفروشد. ایران گفته که به رغم افزایش تنش ها بین دو کشور هیچ مشکلی در خصوص توافقات خود با بوئینگ و ایرباس نمی بیند.
3-اقتصاد ایران
ایران می گوید برای بازسازی اقتصاد خود به سالانه 30 تا ذ50 میلیارد دلار سرمایه گذاری خارجی نیاز دارد. با توجه به پابرجا بودن تحریم های غیر هسته ای آمریکا علیه ایران، حتی قبل از بالا گرفتن تنش ها در دوره دولت ترامپ، ایران نتوانسته بود به انتظارات خود در زمینه جذب سرمایه گذاری خارجی دست یابد. بر اساس اعلام موسسه کپیتال اکونومیکس، اکنون با تشدید تنش ها در روابط ایران و آمریکا، احساس حاکم بر سرمایه گذاری در ایران بیش از گذشته منفی خواهد شد.
این موسسه هفته گذشته اعلام کرد: «برخی از سرمایه گذاری های برنامه ریزی شده در ایران احتمالا به تاخیر خواهد افتاد» یا شاید هرگز انجام نخواهد شد. بانک مرکزی ایران انتظار دارد رشد اقتصادی ایران در سال منتهی به ماه مارس به 7 درصد برسد اما بخش عمده این ترمیم رشد ناشی از صادرات نفت بوده است.
4-رئیس جمهور آینده ایران
در حال حاضر و در آستانه انتخابات ریاست جمهوری، بزرگترین دستاورد مورد ادعای دولت روحانی مبنی بر بهبود روابط با غرب در معرض خطر قرار گرفته است. مواجهه با یک دشمن قدیمی موجب می شود در آستانه انتخابات، روحانی نتواند همچون گذشته در مقابل منتقدان سیاسی اش از عملکرد خود دفاع کند. به گفته داوود هرمیداس باوند، استاد حقوق بین الملل دانشگاه علامه طباطبایی: «این جنگ لفظی موجب تقویت موضع اصولگرایانی خواهد شد که از همان اول می گفتند آمریکا قابل اعتماد نیست.» هرچند مشخص نیست که رقیب اصلی روحانی چه کسی خواهد بود، اما اکنون روحانی کار دشوارتری نسبت به گذشته در انتخابات خواهد داشت.
تهدیدهای آمریکا برای ما مهم نیستند
همچنین امروز سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان درباره مواضع واشنگتن درباره ایران گفت: «آنچه به بحث موشکی و مسائل داخلی ایران (مرتبط است) به دولت و حاکمیت و مردم ایران مربوط است و ما نیاز به مشورت و صحبت نداریم». وی در ادامه گفت: «دولت آمریکا تا استقرار کامل هنوز فاصله دارد و دولت هنوز مستقر نیست و سخنان(اش) ضد و نقیض است و برخی صحبت‌ها خصمانه و تهدیدآمیز است» با این حال وی تأکید کرد که این سخنان «برای ما زیاد مهم نیست زیرا طی سه‌دهه گذشته از این صحبت‌ها شنیده‌ایم اما گذر زمان شرایط را بر دیگران تحمیل می‌کند».
وی افزود که «منتظریم تا جلوتر برود تا ارزیابی دقیقتری داشته باشیم که دولت امریکا درباره مسائل مختلف جهان چطور رفتار می‌کند». قاسمی در خصوص تحریم‌های جدید علیه ایران گفت: «ما در قبال اقدامات غیر‌منصفانه و غلط دولت امریکا برخی اقدامات خاصی را داشتیم که بتوانیم برخی مؤسسات و افراد آمریکایی که به عناصر تکفیری مثل داعش کمک کردند و در کنار رژیم صهیونیستی مشمول تحریم بودند را در لیست تحریم قرار دهیم که مراحل پایانی خود را طی می‌کند و بزودی لیستی را از اینها منتشر می‌کنیم».
نظر شما
