مروری بر کتاب سوسیالیسم اثر ماکس وبر
سوسیالیسم اگر چه روس‌ها را خانه خراب کرد و طی یک انقلاب بلشویکی این کشور پهناور را در دام حکومتی کمونیستی انداخت که جنایاتش، تزارهای ظالم را روسفید کرد؛ اما پایه‌گذاران این مرام و مسلک اندیشمندانی آلمانی بودند. شاید به همین خاطر بود که برخی از سیاست‌مردان و متفکران آلمانی هراس بسیار از آن داشتند و با توجه به شرایط دشوار تحمیل شده بر آلمان و مردمش بعد از جنگ جهانی اول، این کشور را مستعد افتادن در دام سوسیالیسم می‌دانستند.
از منظر ماکس وبر صنعتی شدن و سرمایه‌داری نه فقط تقدیر تاریخی غرب که تقدیر آلمان نوین هم بود، آلمانی که بسیمارک آن را پایه‌گذاری کرده بود. از منظر تقدیری، این مفاهیم (سرمایه‌داری و صنعتی شدن) نشانه‌های تحقق یافتن عقلانیت غربی هستند که از نظر وبر تقدیر آلمان نیز بودند. عقلانیتی که تجلیات آن به عنوان تقدیر آلمان مدرن، باید سیاست‌های رایش را معین سازند. وبر این مهم را یک تکلیف می‌دانست؛ تکلیفی تاریخی برای بورژوازی آلمان؛ به عبارت دیگر او باور داشت بورژوازی آلمان مکلف است با تغییر دولت فئودال محافظه‌کار و دموکراتیزه ساختن جامعه به مبارزه علیه انقلاب و سوسیالیسم بپردازد.
او تصور می‌کرد با این اقدامات شرایطی مهیا می‌شود که مانع بروز انقلاباتی نظیر آنچه در روسیه اتفاق افتاد خواهد بود. کتاب کوچکی که نشر کتاب فردا با عنوان «سوسیالیسم» با ترجمه حسام حسین‌زاده به بازار فرستاده است حاصل این نظر ماکس وبر بوده است.
در ژوئن سال ۱۹۱۸ زمانی که یک سال از انقلاب اکتبر روسیه (۱۹۱۷) گذشته بود، ماکس وبر تصمیم گرفت سخنرانی برای یگان ارتش پادشاهی اتریش ایراد کند. بخشی که در واقع وظیفه‌اش دفاع در برابر تبلیغات دشمن بود. انتخاب این سوژه برای سخنرانی، در ادامه ذهنیتی بود که ماکس وبر داشت و برای خود چنین رسالتی قائل بود تا با ایراد این سخنرانی شنوندگان خود را با ماهیت واقعی سوسیالیسم آشنا سازد؛ به خصوص که ماهیت واقعی انقلاب سوسیالیستی و نتایج حکومت کمونیستی در آن زمان برای بسیاری شناخته‌شده نبود و عملا هنوز تجربه روشنی به عنوان مصداق عملی از آن وجود نداشت. ماکس وبر در این سخنرانی چنان هوشمندانه سخن گفته است که هیچ‌کس نمی‌توانسته به او وصله محافظه‌کاری یا راست‌گرایی افراطی بچسباند. در جایی که وبر درباره مانیفیست کمونیسم سخن می‌گوید؛ در عین رد کردن محتوای آن، منکر ارزش‌های موفق علمی آن نمی‌شود و خطای این نظریه را خطایی الهام‌بخش ارزیابی می‌کند که باید از آن سود جست! او به مخاطب خود می‌آموزد اگر مخالف نظری بود، منصفانه و مردانه به مخالفت با آن بپردازد.
یک سال بعد از ایراد این سخنرانی نسخه مکتوب آن در قالب کتابی کوچک منتشر شد تا این متن ساده و کارآمد برای درک سوسیالیسم مخاطبان بیشتری در جامعه آن روز آلمان داشته باشد. متن حاضر ترجمه همین کتاب است، البته حسام حسین‌زاده برای یکدستی متن بخش‌های ابتدایی این سخنرانی را که به صحبت‌های ماکس وبر با افسران ارتش اختصاص داشته کوتاه کرده و تنها به موضوع اصلی سخنرانی بسنده کرده است. در آخر باید اشاره کرد که این کتاب کوچک اما خواندنی و کارآمد در شناخت سوسیالیسم، در مجموعه‌ای منتشر شده است که نشر کتاب فردا با عنوان «کتابک» در دستور کارخود قرار داده است. کتاب‌هایی کوچک در قطع پالتویی و حجم کم که دربرگیرنده سخنرانی‌ها، مناظره‌ها یا گفت‌وگوهای متفکران بزرگ است. (منبع: مدّ و مه)
سوسیالیسم
نویسنده: ماکس وبر
مترجم: حسام حسین‌زاده
ناشر: کتاب فردا
قیمت: ۳ هزار و ۵۰۰ تومان
۸۰ صفحه
از منظر ماکس وبر صنعتی شدن و سرمایه‌داری نه فقط تقدیر تاریخی غرب که تقدیر آلمان نوین هم بود، آلمانی که بسیمارک آن را پایه‌گذاری کرده بود. از منظر تقدیری، این مفاهیم (سرمایه‌داری و صنعتی شدن) نشانه‌های تحقق یافتن عقلانیت غربی هستند که از نظر وبر تقدیر آلمان نیز بودند. عقلانیتی که تجلیات آن به عنوان تقدیر آلمان مدرن، باید سیاست‌های رایش را معین سازند. وبر این مهم را یک تکلیف می‌دانست؛ تکلیفی تاریخی برای بورژوازی آلمان؛ به عبارت دیگر او باور داشت بورژوازی آلمان مکلف است با تغییر دولت فئودال محافظه‌کار و دموکراتیزه ساختن جامعه به مبارزه علیه انقلاب و سوسیالیسم بپردازد.
او تصور می‌کرد با این اقدامات شرایطی مهیا می‌شود که مانع بروز انقلاباتی نظیر آنچه در روسیه اتفاق افتاد خواهد بود. کتاب کوچکی که نشر کتاب فردا با عنوان «سوسیالیسم» با ترجمه حسام حسین‌زاده به بازار فرستاده است حاصل این نظر ماکس وبر بوده است.
در ژوئن سال ۱۹۱۸ زمانی که یک سال از انقلاب اکتبر روسیه (۱۹۱۷) گذشته بود، ماکس وبر تصمیم گرفت سخنرانی برای یگان ارتش پادشاهی اتریش ایراد کند. بخشی که در واقع وظیفه‌اش دفاع در برابر تبلیغات دشمن بود. انتخاب این سوژه برای سخنرانی، در ادامه ذهنیتی بود که ماکس وبر داشت و برای خود چنین رسالتی قائل بود تا با ایراد این سخنرانی شنوندگان خود را با ماهیت واقعی سوسیالیسم آشنا سازد؛ به خصوص که ماهیت واقعی انقلاب سوسیالیستی و نتایج حکومت کمونیستی در آن زمان برای بسیاری شناخته‌شده نبود و عملا هنوز تجربه روشنی به عنوان مصداق عملی از آن وجود نداشت. ماکس وبر در این سخنرانی چنان هوشمندانه سخن گفته است که هیچ‌کس نمی‌توانسته به او وصله محافظه‌کاری یا راست‌گرایی افراطی بچسباند. در جایی که وبر درباره مانیفیست کمونیسم سخن می‌گوید؛ در عین رد کردن محتوای آن، منکر ارزش‌های موفق علمی آن نمی‌شود و خطای این نظریه را خطایی الهام‌بخش ارزیابی می‌کند که باید از آن سود جست! او به مخاطب خود می‌آموزد اگر مخالف نظری بود، منصفانه و مردانه به مخالفت با آن بپردازد.
یک سال بعد از ایراد این سخنرانی نسخه مکتوب آن در قالب کتابی کوچک منتشر شد تا این متن ساده و کارآمد برای درک سوسیالیسم مخاطبان بیشتری در جامعه آن روز آلمان داشته باشد. متن حاضر ترجمه همین کتاب است، البته حسام حسین‌زاده برای یکدستی متن بخش‌های ابتدایی این سخنرانی را که به صحبت‌های ماکس وبر با افسران ارتش اختصاص داشته کوتاه کرده و تنها به موضوع اصلی سخنرانی بسنده کرده است. در آخر باید اشاره کرد که این کتاب کوچک اما خواندنی و کارآمد در شناخت سوسیالیسم، در مجموعه‌ای منتشر شده است که نشر کتاب فردا با عنوان «کتابک» در دستور کارخود قرار داده است. کتاب‌هایی کوچک در قطع پالتویی و حجم کم که دربرگیرنده سخنرانی‌ها، مناظره‌ها یا گفت‌وگوهای متفکران بزرگ است. (منبع: مدّ و مه)
سوسیالیسم
نویسنده: ماکس وبر
مترجم: حسام حسین‌زاده
ناشر: کتاب فردا
قیمت: ۳ هزار و ۵۰۰ تومان
۸۰ صفحه
نظر شما
