جمعه ۳۱ فروردين ۱۴۰۳
r_search
نوع نشریه:
نشریات:
از تاريخ:
تا تاریخ:
کد خبر: ۷۳۳۹
تاریخ انتشار: ۱۳ بهمن ۱۳۹۴ - ۲۰:۴۱
روایتی غم بار از سرنوشت منابع آبی در ایران
آنچه بر سر آب و منابع آن در ایران آمده، با روایت‌های مختلفی بیان شده است. گاهی مقالات مطبوعاتی و گاهی برنامه‌های تلویزیونی و نیز فیلم‌های مستند در بیان این روایت نقش داشته‌اند؛ روایتی غم‌بار از سرنوشت حیاتی‌ترین مایع روی زمین. مستند «مادرکُشی» یکی از همین روایت‌هاست. فیلمی به کارگردانی «کمیل سوهانی» که با حمایت مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست‌جمهوری ساخته شده و برخلاف بسیاری از فیلم‌های مستندی که کارفرمای دولتی دارند، وقایعی تلخ را به تصویر می‌کشد.

سوهانی در این فیلم به آنچه بر سر منابع آب ایران رفته و اشتباهات مدیریت کلان منابع آب می‌پردازد. سوهانی به همان صراحتی که نام فیلم را انتخاب کرده، از سدسازی، مدیریت منابع آب زیرزمینی، مدیریت محصولات کشاورزی و مدیریت یک‌سویه و دولتی منابع آب انتقاد می‌کند. او معتقد است مدیریت آب در سال‌های گذشته، بزرگ‌ترین آسیب‌ها را به «مادرِ زمین» وارد کرده و آن را به مرگ نزدیک کرده است.

اگرچه روایت سوهانی را می‌توان روایتی نسبتا یک‌طرفه و تنها از دیدگاه محیط‌ زیستی و مخالفان سدسازی و انتقال آب دانست، اما تصاویر و واقعیت‌های به تصویر کشیده شده، چنان گویاست که جایی برای چانه‌زنی‌های بعدی نمی‌گذارد. تصویر سدهایی که آبی پشت آن ذخیره نشده، زمین‌های کشاورزی که آبی برای آبیاری آنها نیست، فروچاله‌هایی که به دلیل جانمایی اشتباه یک نیروگاه و برداشت بی‌رویه از سفره‌های آب زیرزمینی به وجود آمده و همچنین نخل‌های خشک آبادان، واقعیاتی است که مانند سیلی به صورت مخاطب می‌خورند.

از جالب‌ترین نکات این فیلم، استفاده از تصاویر آرشیوی از مراسم افتتاح طرح‌های مدیریت آب، مانند سد گتوند و نیروگاه کبودرآهنگ است؛ مراسمی که در آنها مسئولان وقت از فواید طرح خود می‌گویند، اما اندکی پس از افتتاح، نه خبری از آب مانده و نه فواید.از مادرکشی در دوره اخیر جشنواره سینما حقیقت تقدیر شد و تاکنون چندین بار در جمع‌های مختلف به نمایش درآمده است، اما شاید تأثیرگذارترین جمعی که به تماشای این فیلم نشسته است، جامعه مهندسان مشاور ایران باشد.

جمعی که بسیاری از آنان را شرکت‌های عمران و سدسازی تشکیل می‌دهند و روز یکشنبه ۲۲ بهمن‌ گرد هم جمع شدند و به تماشا و نقد و بررسی فیلم پرداختند. جلسه‌ای که با تشنج همراه بود، اما بحث‌های زیادی در دل خود داشت؛ چراکه نیمی از افراد داخل سالن، مهندسان مشاور و نیم دیگر نیز فعالان محیط‌ زیست بودند.واکنش غالب به این فیلم از سوی مهندسان مشاور، واکنشی منفی بود؛

اگرچه بسیاری از آنها نیز واقعیت‌های به تصویر کشیده شده درباره سرنوشت مصیبت‌بار منابع آب را کتمان نکردند. در این جلسه، «علیرضا دائمی»، معاون وزیر نیرو با تمجید از ساخت این فیلم، به‌چالش‌کشیدن مدیریت منابع آب و سد‌سازی را مفید دانست. اگرچه این نکته را نیز فراموش نکرد که نقد، باید با اطلاعات دقیق و مشاهده تمام واقعیت‌ها انجام شود، اما نظر بسیاری از حاضران در جلسه درباره «نقد سدسازی»، مثبت به نظر نمی‌رسید. ظاهرا برداشت بسیاری از نمایندگان شرکت‌های مهندسان مشاور سدساز این‌چنین بود که سدسازان در این فیلم به «خیانت» متهم شده‌اند. حال آنکه چنین نبود. در بخشی از فیلم، یکی از کشاورزان که سابقه‌ای طولانی در زمینه صادرات پسته از ایران دارد، در اظهارنظری شخصی درباره خود گفت: «در خیانتی بزرگ سهیم بوده‌ام».

به طور کلی فیلم مادرکشی هرچه هست و هر ایرادی که دارد، در یک نکته موفق به نظر می‌رسد؛ ایجاد انگیزه برای گفت‌وگو درباره آب و مدیریت آن؛ اتفاقی که روز یکشنبه رخ داد. باید گفت‌وگوها را ادامه داد و فضای متشنج را از آن زدود. فقط در آن صورت است که می‌توان به مدیریت صحیح آب در سرزمین ماهیتا خشک ایران، فکر کرد. (منبع: خبرآنلاین)

نظر شما
نام:
ایمیل:
* نظر: