رسول جعفریان
در کشور ما چه کسانی در حوزه نشر علم سیاست‌گذاری می‌کنند؟ به نظر می‌رسد عده‌ای پیرمرد و میان‌سال که قدرت درک تغییرات جدید را ندارند؛ آنها که روز به روز بر تعداد دانشجو و دانشگاه می‌افزایند اما زمینه تبادل علمی با ابزارهای جدید را فراهم نمی‌کنند و همچنان از روش‌های قدیمی حمایت می‌کنند، کتابخانه درست می‌کنند و کتاب چاپی در آنها می‌گذارند و از گسترش کتابخانه‌های دیجیتال حمایت نمی‌کنند. بدون شک مردم از آنها جلوترند و این یکی از اصلی‌ترین عوامل درجازدن ماست.
خبری که این روزها انتشار یافت باید در کنار ده‌ها بلکه صدها نشان دیگر ما را متوجه یک واقعیت بکند: خبر این است: روزنامه «ایندیپندنت» انتشار نسخه چاپی خود را متوقف کرد. اما علت این اقدام این بود: اِوگنی لبدوف که از سال ۲۰۱۰ مالک ایندیپندنت است روز جمعه ۱۲ فوریه / ۲۳ بهمن در نامه‌ای خطاب به کارمندان این روزنامه اعلام کرد: «صنعت مطبوعات در حال تغییر است و این تغییر را خوانندگان آغاز کرده‌اند. آنها به ما نشان می‌دهند که آینده مطبوعات در دیجیتالی شدن آنهاست.
سیاست‌های اصلی ما در حوزه نشر باید به سمت نشر دیجیتالی برود و به تدریج با کتاب خداحافظی کنیم. تغییر سیاست در این حوزه به این نیست که در کنار داد و هوار بیهوده برای کتاب آن هم تنها برای توجیه کم‌فرهنگی در جامعه و مشکلات ناشی از آن، اشاره‌ای هم به حمایت از کارهای دیجیتالی داشته باشیم. باید از کتاب چاپی و تاسیس چاپخانه و درست کردن شهر چاپ و نشر که نشانه عقب‌ماندگی است، به سمت نشر دیجیتال تغییر مسیر دهیم. متاسفانه در این زمینه همچنان سنت‌گرایی و محافظه‌کاری حاکم است. به طوری که مراکزی که مسئولیتی دارند، نه تنها به نشر دیجیتال بی‌توجه‌اند بلکه همچنان بخش عمده پول مختصری را که برای حمایت از نشر است، صرف کتاب می‌کنند. در حالی که به رأی‌العین شاهدند تیراژ کتاب پایین آمده و ناشران در حال ورشکستگی‌اند.
... باید توجه داشت تغییر سیاست در این زمینه به این است که دست کم نیمی از کمک‌هایی که به حوزه نشر می‌شود، به نشر دیجیتال اختصاص داده شود. البته می‌دانیم که نشر دیجیتال در ایران تولید قابل توجهی ندارد اما تا زمانی که این تخصیص‌ها جدی گرفته نشود، نشر دیجیتال رونقی نخواهد داشت. بدون شک باید سال به سال مبالغ اختصاص‌یافته به نشر دیجیتال بیشتر شود و کتاب که در حال رفتن به کماست، کنار گذاشته شود.
یک کار دیگر این است که بخش قابل توجهی از توجه مسئولان باید در حوزه تبدیل آثار مکتوب گذشته به دیجیتالی باشد. به طوری که آثار چاپی گذشته به راحتی در اختیار استادان و دانشجویان قرار بگیرد. در این زمینه باید هزینه کرد. در حال حاضر بیشتر این موارد تنها با سرقت آثار دیگران و تبدیل آن به آثار دیجیتالی پیش می‌رود، کاری که به دلیل نیاز متوقف هم نخواهد شد.
... زمان مطالعه گذشته و نسل جدید به این حرفها گوش نخواهد داد، یعنی ضرورتی نمی بیند که گوش بدهد. این بی علاقگی به علم نیست، این تغییر وضعیت نشر علم است. اگر علاقه هست یا نیست، مربوط به علت یا علل دیگری است و مهم آن است که اگر علم تبدیل به محصول دیجیتالی شود مردم بیشتر از آن بهره خواهند برد. (منبع: خبرآنلاین)
خبری که این روزها انتشار یافت باید در کنار ده‌ها بلکه صدها نشان دیگر ما را متوجه یک واقعیت بکند: خبر این است: روزنامه «ایندیپندنت» انتشار نسخه چاپی خود را متوقف کرد. اما علت این اقدام این بود: اِوگنی لبدوف که از سال ۲۰۱۰ مالک ایندیپندنت است روز جمعه ۱۲ فوریه / ۲۳ بهمن در نامه‌ای خطاب به کارمندان این روزنامه اعلام کرد: «صنعت مطبوعات در حال تغییر است و این تغییر را خوانندگان آغاز کرده‌اند. آنها به ما نشان می‌دهند که آینده مطبوعات در دیجیتالی شدن آنهاست.
سیاست‌های اصلی ما در حوزه نشر باید به سمت نشر دیجیتالی برود و به تدریج با کتاب خداحافظی کنیم. تغییر سیاست در این حوزه به این نیست که در کنار داد و هوار بیهوده برای کتاب آن هم تنها برای توجیه کم‌فرهنگی در جامعه و مشکلات ناشی از آن، اشاره‌ای هم به حمایت از کارهای دیجیتالی داشته باشیم. باید از کتاب چاپی و تاسیس چاپخانه و درست کردن شهر چاپ و نشر که نشانه عقب‌ماندگی است، به سمت نشر دیجیتال تغییر مسیر دهیم. متاسفانه در این زمینه همچنان سنت‌گرایی و محافظه‌کاری حاکم است. به طوری که مراکزی که مسئولیتی دارند، نه تنها به نشر دیجیتال بی‌توجه‌اند بلکه همچنان بخش عمده پول مختصری را که برای حمایت از نشر است، صرف کتاب می‌کنند. در حالی که به رأی‌العین شاهدند تیراژ کتاب پایین آمده و ناشران در حال ورشکستگی‌اند.
... باید توجه داشت تغییر سیاست در این زمینه به این است که دست کم نیمی از کمک‌هایی که به حوزه نشر می‌شود، به نشر دیجیتال اختصاص داده شود. البته می‌دانیم که نشر دیجیتال در ایران تولید قابل توجهی ندارد اما تا زمانی که این تخصیص‌ها جدی گرفته نشود، نشر دیجیتال رونقی نخواهد داشت. بدون شک باید سال به سال مبالغ اختصاص‌یافته به نشر دیجیتال بیشتر شود و کتاب که در حال رفتن به کماست، کنار گذاشته شود.
یک کار دیگر این است که بخش قابل توجهی از توجه مسئولان باید در حوزه تبدیل آثار مکتوب گذشته به دیجیتالی باشد. به طوری که آثار چاپی گذشته به راحتی در اختیار استادان و دانشجویان قرار بگیرد. در این زمینه باید هزینه کرد. در حال حاضر بیشتر این موارد تنها با سرقت آثار دیگران و تبدیل آن به آثار دیجیتالی پیش می‌رود، کاری که به دلیل نیاز متوقف هم نخواهد شد.
... زمان مطالعه گذشته و نسل جدید به این حرفها گوش نخواهد داد، یعنی ضرورتی نمی بیند که گوش بدهد. این بی علاقگی به علم نیست، این تغییر وضعیت نشر علم است. اگر علاقه هست یا نیست، مربوط به علت یا علل دیگری است و مهم آن است که اگر علم تبدیل به محصول دیجیتالی شود مردم بیشتر از آن بهره خواهند برد. (منبع: خبرآنلاین)
نظر شما
