مصاحبه وزیر خارجه ایران با نشریه «نیویورکر»
وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در گفتوگو با نشریه آمریکایی «نیویورکر» گفت: «در دو سال و نیم گذشته، زمانی که ما درگیر مذاکرات هسته‌ای بودیم، عربستان هرکاری می‌توانست برای مخدوش کردن مذاکرات انجام داد و ما خویشتنداری کردیم، اما حدی هم وجود دارد». محمدجواد ظریف در این مصاحبه تأکید کرد: «مسائل منطقه اولویت اول ما به شمار می‌رود و ما پیشنهادهایی به طور علنی و خصوصی برای تعامل و گفت وگو مطرح کرده‌ایم».
ظریف در این گفتوگو تصریح کرد: «ما خویشتنداری را از مدت‌ها پیش آغاز کردیم؛ زمانی که کشورهای خلیج فارس از صدام حسین به مدت هشت سال حمایت کردند و صدام بعداً علیه آنها اقدام کرد. در دو سال و نیم گذشته زمانی که ما درگیر مذاکرات هسته‌ای بودیم، عربستان هر کاری می‌توانست برای مخدوش کردن مذاکرات انجام داد و ما خویشتنداری کردیم اما حدی هم وجود دارد». وزیر امور خارجه کشورمان در پاسخ به این سؤال که مشکلات موجود در ارتباط با توافق هسته‌ای چیست؟ گفت: «مهم‌ترین مشکل این است که آمریکا پس از اینکه به مدت هشت سال با وضع جریمه‌های سنگین، همه را ترسانده و از ایران فراری داده، اکنون خود را کنار کشیده است». وی تأکید کرد: «باید شاهد این باشیم که بانک‌های اروپایی بدون هراس از تلافی آمریکا، با ایران کار کنند. ما تعهدات خود را به طور کامل انجام دادیم و مستحق سود بردن کامل از مزایای برجام هستیم. آمریکا باید این پیام را ارسال کند که کار کردن با ایران هیچ هزینه‌ای برای آنها ندارد. بدون اما و اگر. رعایت نظام‌ها و معاهدات بین المللی به دلیل مزایایی است که به همراه دارند و اگر مزایایی نداشته باشند دوام آنها به خطر می افتد».
ظریف در پاسخ به این پرسش که «آیا برجام با خطر فروپاشی رو به رو است»؟ گفت: «خیر؛ برجام برقرار است. اما اگر یکی از طرف‌ها از توافقنامه تبعیت نکند، در این صورت توافق شروع به متزلزل شدن خواهد کرد». ظریف در ادامه این گفت وگو، در خصوص موضع رئیس‌جمهوری آینده آمریکا درباره فرایندی که در دوره اوباما شروع شد، گفت: «علاقه دارم که این فرایند در دولت اوباما به نتیجه برسد و اعتقاد دارم در این صورت، رؤسای جمهوری آینده ایران و آمریکا محافظت و ادامه آن را به نفع خود می‌دانند، زیرا اعتقاد داریم که این توافق خوبی است و در صورت اجرای کامل، همه شاهد سرایت تأثیرات سودمند جانبی آن به بخش‌های دیگر خواهند بود». وی در پاسخ به این پرسش که آیا گمان می‌کند رئیس جمهوری بعدی آمریکا به اندازه رئیس جمهوری کنونی دوستانه و علاقه مند به گفت وگو خواهد بود؟ گفت: «به هر حال، افراد بسیاری در ایران، عملکرد این دولت را خیلی دوستانه نمی‌دانند». ظریف ادامه داد: «ما امیدوار بودیم که تعامل بیشتر با آمریکا در این موضوع (هسته‌ای) بی اعتمادی را کاهش دهد و گمان نمی‌کنم که خیلی دیر شده باشد؛ همانطور که رهبر معظم انقلاب حضرت آیت الله خامنه‌ای سال گذشته گفتند، اگر تجربه مذاکرات هسته‌ای نشان دهد که آمریکا رویکرد خود را در قبال ایران تغییر می‌دهد، در این صورت شانس تغییر وجود دارد».
خبرنگار نیویورکر در ادامه سؤال کرد: «یک مقام ارشد آمریکایی گفته که دولت آمریکا امیدوار بود توافق هسته‌ای راه را برای حل و فصل سایر مشکلات گذشته باز کند. این نگرانی وجود دارد که ایران تمایلی به حل برخی از آن مسائل دیگر ندارد». ظریف پاسخ داد: «در فارسی مثلی داریم که می‌گوید "اول برادری خود را ثابت کن، بعد ادعای ارث و میراث کن"؛ آمریکا باید اول نشان دهد که توافق هسته‌ای (برجام) را اجرا می‌کند. هیچکس سؤال نمی‌کند که آیا ایران برجام را اجرا می‌کند یا نه و تقریباً تمام مقام‌های ایران اعتقاد دارند که آمریکا این توافق را اجرا نکرده است. بنابراین، شما اول باید برادری - یا خواهری - خود را ثابت کنید و سپس از ارث و میراث صحبت کنید. سود اجرای موفق توافق هسته‌ای زمانی میسر می‌شود که این توافق بطور موفق اجرا شود».
ظریف در بخش دیگری از این گفت وگو درباره حکم پرداخت غرامت بانک مرکزی ایران، گفت: «دادگاه‌های آمریکا، ایران را درباره حملات ۱۱ سپتامبر نیز مقصر می‌دانند! من برای عدالت آمریکایی احترامی قائل نیستم. چگونه می‌توانید توضیح دهید که ایران برای خسارت وارد شده به قربانیان ۱۱ سپتامبر پاسخگو باشد، اما مسئولان اصلی آن تبرئه شوند؟ زمانی که یک دادگاه آمریکا، ایران را در ارتباط با حملات ۱۱ سپتامبر محکوم می‌کند، اعتبار نظام قضایی آمریکا در مورد ایران به پایان می‌رسد». وی با بیان اینکه آمریکا جرائم زیادی علیه مردم ایران، ویتنام، عراق و افغانستان مرتکب شده است، افزود: «آیا قبول می‌کنید که این کشورها قانونی تصویب کنند و بابت خسارت‌های موازی ناشی از بمب گذاری‌های آمریکا یا هر فرد شکنجه شده توسط ساواک که آمریکا آن را ایجاد کرده بود، این افراد مدعی خسارت شوند و اموالی را توقیف کنند»؟ ظریف افزود: «چرا ما باید حکم دیوان عالی آمریکا را قبول کنیم؟ این دیوان عالی آمریکا است نه دیوان عالی جهان. ما و پول ما زیر نفوذ و اختیار این دادگاه نیستیم. این یک دزدی بزرگ است و باور کنید که این پول را پس می‌گیریم».
دکتر ظریف در ادامه، در ارتباط با آزمایش‌های موشکی گفت: «این مشکل آمریکا است که گمان می‌کند می‌تواند رفتار همه را کنترل کند. آزمایش‌های موشکی حق ما است و تصریح کرده‌ایم که این موشک‌ها تنها برای مقاصد دفاعی استفاده می‌شوند. این موشک‌های طوری طراحی نشده‌اند که قادر به حمل سلاح هسته‌ای باشند. شما شلیک موشک به ایران در جریان جنگ ایران و عراق را به خاطر دارید. به یاد دارید که ما هیچ چیزی برای دفاع از خودمان نداشتیم. نباید بگذاریم آن شرایط تکرار شود. در اینجا شما بدهکار ما هستید. هواپیماهای آمریکایی اطلاعاتی به صدام حسین می‌دادند تا غیرنظامی‌های ما را با سلاح شیمیایی هدف قرار دهد. ما در زمینه دفاعی هیچ چیزی به هیچ کسی بدهکار نیستیم».
ظریف در این گفتوگو تصریح کرد: «ما خویشتنداری را از مدت‌ها پیش آغاز کردیم؛ زمانی که کشورهای خلیج فارس از صدام حسین به مدت هشت سال حمایت کردند و صدام بعداً علیه آنها اقدام کرد. در دو سال و نیم گذشته زمانی که ما درگیر مذاکرات هسته‌ای بودیم، عربستان هر کاری می‌توانست برای مخدوش کردن مذاکرات انجام داد و ما خویشتنداری کردیم اما حدی هم وجود دارد». وزیر امور خارجه کشورمان در پاسخ به این سؤال که مشکلات موجود در ارتباط با توافق هسته‌ای چیست؟ گفت: «مهم‌ترین مشکل این است که آمریکا پس از اینکه به مدت هشت سال با وضع جریمه‌های سنگین، همه را ترسانده و از ایران فراری داده، اکنون خود را کنار کشیده است». وی تأکید کرد: «باید شاهد این باشیم که بانک‌های اروپایی بدون هراس از تلافی آمریکا، با ایران کار کنند. ما تعهدات خود را به طور کامل انجام دادیم و مستحق سود بردن کامل از مزایای برجام هستیم. آمریکا باید این پیام را ارسال کند که کار کردن با ایران هیچ هزینه‌ای برای آنها ندارد. بدون اما و اگر. رعایت نظام‌ها و معاهدات بین المللی به دلیل مزایایی است که به همراه دارند و اگر مزایایی نداشته باشند دوام آنها به خطر می افتد».
ظریف در پاسخ به این پرسش که «آیا برجام با خطر فروپاشی رو به رو است»؟ گفت: «خیر؛ برجام برقرار است. اما اگر یکی از طرف‌ها از توافقنامه تبعیت نکند، در این صورت توافق شروع به متزلزل شدن خواهد کرد». ظریف در ادامه این گفت وگو، در خصوص موضع رئیس‌جمهوری آینده آمریکا درباره فرایندی که در دوره اوباما شروع شد، گفت: «علاقه دارم که این فرایند در دولت اوباما به نتیجه برسد و اعتقاد دارم در این صورت، رؤسای جمهوری آینده ایران و آمریکا محافظت و ادامه آن را به نفع خود می‌دانند، زیرا اعتقاد داریم که این توافق خوبی است و در صورت اجرای کامل، همه شاهد سرایت تأثیرات سودمند جانبی آن به بخش‌های دیگر خواهند بود». وی در پاسخ به این پرسش که آیا گمان می‌کند رئیس جمهوری بعدی آمریکا به اندازه رئیس جمهوری کنونی دوستانه و علاقه مند به گفت وگو خواهد بود؟ گفت: «به هر حال، افراد بسیاری در ایران، عملکرد این دولت را خیلی دوستانه نمی‌دانند». ظریف ادامه داد: «ما امیدوار بودیم که تعامل بیشتر با آمریکا در این موضوع (هسته‌ای) بی اعتمادی را کاهش دهد و گمان نمی‌کنم که خیلی دیر شده باشد؛ همانطور که رهبر معظم انقلاب حضرت آیت الله خامنه‌ای سال گذشته گفتند، اگر تجربه مذاکرات هسته‌ای نشان دهد که آمریکا رویکرد خود را در قبال ایران تغییر می‌دهد، در این صورت شانس تغییر وجود دارد».
خبرنگار نیویورکر در ادامه سؤال کرد: «یک مقام ارشد آمریکایی گفته که دولت آمریکا امیدوار بود توافق هسته‌ای راه را برای حل و فصل سایر مشکلات گذشته باز کند. این نگرانی وجود دارد که ایران تمایلی به حل برخی از آن مسائل دیگر ندارد». ظریف پاسخ داد: «در فارسی مثلی داریم که می‌گوید "اول برادری خود را ثابت کن، بعد ادعای ارث و میراث کن"؛ آمریکا باید اول نشان دهد که توافق هسته‌ای (برجام) را اجرا می‌کند. هیچکس سؤال نمی‌کند که آیا ایران برجام را اجرا می‌کند یا نه و تقریباً تمام مقام‌های ایران اعتقاد دارند که آمریکا این توافق را اجرا نکرده است. بنابراین، شما اول باید برادری - یا خواهری - خود را ثابت کنید و سپس از ارث و میراث صحبت کنید. سود اجرای موفق توافق هسته‌ای زمانی میسر می‌شود که این توافق بطور موفق اجرا شود».
ظریف در بخش دیگری از این گفت وگو درباره حکم پرداخت غرامت بانک مرکزی ایران، گفت: «دادگاه‌های آمریکا، ایران را درباره حملات ۱۱ سپتامبر نیز مقصر می‌دانند! من برای عدالت آمریکایی احترامی قائل نیستم. چگونه می‌توانید توضیح دهید که ایران برای خسارت وارد شده به قربانیان ۱۱ سپتامبر پاسخگو باشد، اما مسئولان اصلی آن تبرئه شوند؟ زمانی که یک دادگاه آمریکا، ایران را در ارتباط با حملات ۱۱ سپتامبر محکوم می‌کند، اعتبار نظام قضایی آمریکا در مورد ایران به پایان می‌رسد». وی با بیان اینکه آمریکا جرائم زیادی علیه مردم ایران، ویتنام، عراق و افغانستان مرتکب شده است، افزود: «آیا قبول می‌کنید که این کشورها قانونی تصویب کنند و بابت خسارت‌های موازی ناشی از بمب گذاری‌های آمریکا یا هر فرد شکنجه شده توسط ساواک که آمریکا آن را ایجاد کرده بود، این افراد مدعی خسارت شوند و اموالی را توقیف کنند»؟ ظریف افزود: «چرا ما باید حکم دیوان عالی آمریکا را قبول کنیم؟ این دیوان عالی آمریکا است نه دیوان عالی جهان. ما و پول ما زیر نفوذ و اختیار این دادگاه نیستیم. این یک دزدی بزرگ است و باور کنید که این پول را پس می‌گیریم».
دکتر ظریف در ادامه، در ارتباط با آزمایش‌های موشکی گفت: «این مشکل آمریکا است که گمان می‌کند می‌تواند رفتار همه را کنترل کند. آزمایش‌های موشکی حق ما است و تصریح کرده‌ایم که این موشک‌ها تنها برای مقاصد دفاعی استفاده می‌شوند. این موشک‌های طوری طراحی نشده‌اند که قادر به حمل سلاح هسته‌ای باشند. شما شلیک موشک به ایران در جریان جنگ ایران و عراق را به خاطر دارید. به یاد دارید که ما هیچ چیزی برای دفاع از خودمان نداشتیم. نباید بگذاریم آن شرایط تکرار شود. در اینجا شما بدهکار ما هستید. هواپیماهای آمریکایی اطلاعاتی به صدام حسین می‌دادند تا غیرنظامی‌های ما را با سلاح شیمیایی هدف قرار دهد. ما در زمینه دفاعی هیچ چیزی به هیچ کسی بدهکار نیستیم».
نظر شما
