کشور بی‌حساب و کتاب نیست که فردو «زمین فوتبال» شود
بهروز کمالوندی سخنگوی سازمان انرژی اتمی صبح روز سه‌شنبه در نشستی خبری در باشگاه خبرنگاران جوان درباره زمان‌بندی ساخت پیشران‌های هسته‌ای گفت: ساخت پیشران‌های هسته ای ولو در چارچوب برجام شدنی است اما شاید اقتصادی نباشد مثل غنی سازی که توجیه اقتصادی نداشت اما کالایی استراتژیک بود. در عین حال برای اقتصادی شدن این محصول شاخص هایی وجود دارد. ساخت پیشران استراتژیک است و با وجود عدم تمایل کشورهای بزرگ به وارد شدن در این عرصه ایران می‌تواند ورود پیدا کند. من فکر می کنم تصمیم هیات نظارت در این خصوص مدبرانه بوده است.
وی در پاسخ به سوال دیگر ایسنا تایید کرد که زمان برگزاری کمیسیون مشترک برجام، ۲۱ دی ماه در سطح معاونان خواهد بود و درباره حضور تیم جدید آمریکا در ترکیب ۱+۵ گفت: احتمالا این نشست آخرین نشستی خواهد بود که تیم قبلی آمریکا در آن شرکت می کند. در هر حال در حوزه های فنی ارتباطات ما با هیات آمریکایی برقرار است و طبیعی است که افراد جدید باید در زمان‌بندی مشخص با برجام آشنا شوند. هنوز دولت جدید آمریکا کار خود را آغاز نکرده است و باید منتظر این جابه جایی بود در عین حال با سایر کشورهای عضو ۱+۵ در ارتباط هستیم و در حوزه فنی تاکنون مشکلی برای تعامل با طرف آمریکایی نداشتیم.
سفر آمانو مفید بود
کمالوندی در پاسخ به سوال دیگر در مورد سفر آمانو به ایران خاطر نشان کرد: این سفر به درخواست آقای صالحی انجام شد و از قبل پیش بینی شده بود. ما در مقاطع و مکان های مختلف و در حاشیه اجلاس‌ها اگر فرصت فراهم شود، با مقامات آژانس دیدار می کنیم. چرا که از هر فرصتی برای تبادل نظر استقبال می کنیم و از چند ماه قبل در نظر داشتیم که در آستانه یکسالگی اجرای برجام آقای آمانو سفری به تهران داشته باشد. با این هدف که در جریان امور قرار گیرند و دو طرف بتوانند مطالب خود را منتقل کنند. به نظر من سفر بسیار مفیدی انجام شد و در همه دیدارهایی که آقای آمانو داشت مواضعی مطرح شد.
وی ادامه داد: آقای روحانی در دیدارشان با آمانو تاکید کرد که ما انتظار داریم با وجود همکاری های ایران هر چه زودتر گزارش جامع آژانس منتشر شود.
کمالوندی در ادامه خاطرنشان کرد: با اجرای برجام راه‌های زیادی در سطح بین‌المللی به روی ما باز شده است. اما باید ارتباطات و سرعت کار را بالا ببریم. ما انتظار داریم آژانس در حوزه‌های مختلف همکاری لازم و گسترده را از جمله تولید پیشران‌های هسته‌ای داشته باشد.
وی گفت: قطعا آنچه که در ملاقات آمانو با مسئولان ایرانی مطرح شده است، برای نگارش هر چه بهتر گزارش بعدی آژانس تاثیرگذار است. همچنین تا جایی که من در جریان قرار گرفتم تیم آمانو هم از ملاقات با مسئولان ایرانی راضی بوده اند و به این نتیجه برای چندمین بار رسیدند که ایران به تعهداتش پایبند است.
سعی کردیم واکنشمان به تمدید تحریم‌ها خلاف برجام نباشد
کمالوندی در رابطه با ساخت پیشران‌های هسته‌ای تاکید کرد: پیشران هسته‌ای یک بحث چند بعدی است، یک راکتور قدرت است که می‌تواند بر روی کشتی سوار شود. وقتی بنا باشد اندازه این راکتور کوچک یا بزرگ شود نوع سوخت آن هم تغییر می کند و همین طور بنا به ابعاد فنی آن بحث های پروتکلی و پادمانی اش هم متفاوت می شود.
آقای آمانو در دیداری که در تهران داشتند در رابطه با جزئیات این پیشران سوالاتی را مطرح کردند و معتقد بودند که کار خلافی نیست. اما اینکه چه نوع اهداف، چه نوع پیشران، چه نوع سوختی خواهد داشت موضوعاتی است که تمایل داشتند درباره آن بدانند و ما گفتیم که فعلا در حال بررسی هستیم. وقتی مطالعات امکان سنجی این پروژه انجام شود می توانیم اعلام نظر کنیم. ما در زمینه راکتور قدرت تجربیات خوبی داریم و تصمیم برای ساخت پیشران هسته ای تحول بزرگی است.
وی اظهار کرد: ما سعی کردیم واکنشمان به تمدید قانون ایسا خلاف برجام نباشد و براساس بررسی هایی که انجام دادیم می دانیم که می توانیم فعالیت های زیادی در این زمینه داشته باشیم. اگر منابع مالی این پروژه تامین شود می توانیم در بلند مدت به نتیجه برسیم. صحبت آقای آمانو این بود که وقتی بعد از بررسی به تصمیمی رسیدیم طبق پروتکل الحاقی باید این تصمیم را به آژانس اعلام کنیم. ما معتقدیم ایران یکی از ده کشور بزرگ دارای ظرفیت ناوگان کشتیرانی است و می توانیم در این زمینه پیشرفت های قابل توجهی داشته باشیم
این مقام سازمان انرژی اتمی در پاسخ به این سوال که برخی معتقدند واکنش ایران به تصویب قانون ایسا متناسب با سطح اقدام متقابل نبوده است گفت: ما از مدت ها قبل موضوعات مختلف را در چارچوب بازگشت پذیری و اقدام متقابل بررسی کرده و در قالب یک جعبه ابزار در اختیار هیات نظارت بر برجام قرار دادیم و هیات نظارت براساس ملاحظات کلان کشور تصمیم گیری می کند و اگر لازم باشد ایران به جای قبلی اش برگردد و یا حتی جلوتر از آن همه اقدامات دیده شده است.
کمالوندی تاکید کرد: واکنش ایران تاثیر خودش را گذاشته است و ما این را در کلام آمانو هم حس کردیم. همچنین عدم امضای قانون تمدید تحریم های ایران توسط اوباما و نیز دستور متوقف کردن اجرای این قانون از تاثیرات واکنش ایران بوده است. در هر حال ما به لحاظ حقوقی تمدید قانون ایسا را نقض برجام می دانیم. اما اگر آثار این قانون اجرایی شود نقض عملی صورت گرفته است و دیگر واکنش ما به این نقض متفاوت خواهد بود.
میزان غنی سازی پیشران در چارچوب برجام خواهد بود
وی در رابطه با میزان غنای سوخت پیشران هسته ای خاطر نشان کرد: این میزان بنا به نوع پیشران متفاوت است. پیشران ها دارای راکتورهای قدرت کوچک هستند که این فضا را برای کشورها ایجاد می کند تا بیشتر به سمت تولید چنین راکتورهایی بروند. پیشران ها در دنیا از ۵ تا ۹۰ درصد سوختشان وجود دارد. اما ما قصد داریم فعلا در چارچوب برجام این پروژه را پیش ببریم. در عین حال اگر بخواهیم غنای سوخت را۶۰ تا ۸۰ درصد داشته باشیم باز هم از چارچوب برجام خارج نشده ایم و می توانیم کار ساخت راکتور را انجام دهیم و تولید سوخت را به بعد از سال هشتم موکول کنیم.
وی در پاسخ به سوالی دیگر مبنی بر اینکه یک نماینده مجلس پس از بازدید سایت فردو اعلام کرده بود که فردو به یک زمین فوتبال گل کوچک تبدیل شده است و سازمان انرژی اتمی با بازدید نمایندگان از این سایت مخالفت می کند اظهار کرد: آن ها که چنین صحبت هایی را مطرح می کنند کمی تامل کنند و ملاحظات کشور را در نظر بگیرند. سازمان انرژی اتمی هیچ مخالفتی با بازدید نکرده است. آقای ذوالنوری رئیس کمیته هسته ای مجلس گزارشی در این باره ارائه دادند که می توانید به آن گزارش مراجعه کنید. ما طبق برجام تعهداتی در فردو داریم که آنها را انجام می دهیم. یک بخشی از فردو از اول فعالیت نداشت و در بخش دیگر طبق برجام عمل شده است. اگر کسی آنجا را زمین فوتبال گل کوچک می بیند، نگاه شخصی خود اوست. در عین حال ما تمام اقداماتی که در سایت فردو و سایت های دیگر انجام می دهیم را به مقامات گزارش می کنیم و کشور آنقدر بی حساب و کتاب نیست که چند نفر در سازمان انرژی اتمی بخواهند فردو را به زمین فوتبال تعبیر کنند. من توصیه می کنم به این دوستان که ایجاد شبهه نکنند. طبیعی است وقتی سانتریفیوژهایی از یک سالن برداشته می شوند زمین باز می شود اما این کاری خلاف نبوده است. متاسفانه اکنون در شرایطی هستیم که نمی توانیم بسیاری از مسائل را بازگو کنیم و مجبوریم با دهان بسته صحبت کنیم.
وی در ادامه در پاسخ به سوالی دیگر خاطر نشان کرد: تصمیم به تحقیق و توسعه و یا ساخت پیشران هسته ای یک تصمیم استراتژیک است و طرف های مقابل ما پیام این تصمیم را گرفته اند. باید بدانیم که مشکلات را نمی شود فقط با زور حل کرد. بلکه تدبیر مهم تر است. نمی توان تصور کرد حالا که سفیر روسیه در ترکیه کشته شده است پس سفیر ترکیه در روسیه هم باید کشته شود! اگر بخواهیم اینگونه فکر کنیم هیچ چیز درست نمی شود ما معتقدیم اقدام اولیه مان آثار را خود را داشته است.
نظر شما
