واکنش کشورهای اروپایی به اظهارات جدید ترامپ علیه آلمان و ناتو
تقریباً روزی نیست که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور منتخب آمریکا، با اظهارات و موضع‌گیری‌های خاص و اغلب عجیب و غریب خود، سبب برانگیخته شدن بحث و جنجال نشود. اما شاید اظهارات روز گذشته وی درباره متحدان اروپایی آمریکا و واکنش‌های صورت گرفته به آن، یکی از جدی‌ترین جنجال‌های وی در حوزه سیاست خارجی باشد. هرچند انتقاد ترامپ از مواضع و سیاست‌های ناتو تازگی ندارد، اما این جمله وی که پیمان ناتو اهمیت خود را از دست داده، واکنش متحدان غربی آمریکا را برانگیخته است. بسیاری از سیاستمداران بلندپایه اروپا خواستار حفظ آرامش شده‌اند؛ در راس آن‌ها، صدراعظم آلمان، آنگلا مرکل. اما انتقادهای ترامپ از سیاست‌های ناتو و سیاست پناهندگی دولت مرکل، باعث سردرگمی بسیاری در اروپا شده است.
«دویچه وله» در گزارشی در این زمینه اشاره می‌کند که زیگمار گابریل، وزیر اقتصاد و معاون صدراعظم آلمان انتقادهای ترامپ در مورد سیاست پناهجوپذیری دولت آلمان رد کرد و گفت که خطاهای سیاسی آمریکا در خاورمیانه و در بحران سوریه علت اصلی بحران پناهجویی بوده است. ناتو نیز تمام تلاش خود را به کار برده است تا برای اظهارات جنجالی اخیر دونالد ترامپ درباره این پیمان، اهمیت فوقالعادهای قائل نشود. سخنگوی دبیرکل ناتو، ینس استولتنبرگ در بروکسل گفته است که به‌رغم این اظهارات، دبیرکل ناتو مطمئن است که دولت آمریکا به تعهدات خود در برابر ناتو و متحدان غربی‌اش پایبند خواهد ماند.گفته می‌شود که استولتنبرگ و ترامپ درباره تغییر خط مشی ناتو برای مقابله بهتر با خطر تروریسم با یکدیگر گفت‌وگو و مذاکره کرده‌اند. استولتنبرگ نیز همچون ترامپ بر این باور است که کشورهای عضو پیمان دفاعی آتلانتیک شمالی، ناتو، باید برای تامین امنیت خود هزینه بیشتری پرداخت کنند.
وزیرخارجه آلمان، فرانک والتر اشتاین‌مایر در واکنش به سخنان ترامپ در مصاحبه خود با روزنامه آلمانی «بیلد» گفته بود که سخنان ترامپ درباره اتحادیه اروپا و ناتو به نگرانی وسیع متحدان غربی آمریکا در سطح اروپا دامن زده است. اظهارات ترامپ در مورد اتحادیه اروپا و ناتو بر نشست وزیران امورخارجه کشورهای عضو این اتحادیه در بروکسل سایه انداخته است. ترامپ از جمله خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا را اقدامی هوشمندانه ارزیابی کرده بود و از فروپاشی اتحادیه اروپا سخن گفته بود. اشتاین‌مایر گفته است که سخنان ترامپ در تناقض آشکار با سخنان وزیر دفاع پیشنهادی او، ژنرال جیمز ماتیس قرار دارد. وزیر امور خارجه آلمان گفته است که «ما باید ببینیم که نتایج این سخنان بر سیاست آمریکا چه خواهد بود».
دونالد ترامپ در مورد این موضوع که ناتو اهمیت خود را از دست داده است دو دلیل در مصاحبه خود با روزنامه آلمانی بیلد آورده است؛ یکی اینکه پیمان دفاعی آتلانتیک شمالی، پیمانی است که در گذشته‌ای نسبتاً دور شکل گرفته است و دیگر اینکه این پیمان آن‌گونه که باید و شاید به موضوع تروریسم توجهی نکرده است. ترامپ بار دیگر تأکید کرده است که کشورهای اروپایی عضو ناتو برای تأمین مالی هزینه‌های ناتو بودجه ناچیزی در نظر گرفته‌اند. رئیس جمهور جدید آمریکا در کارزار انتخاباتی خود نیز بارها گفته بود که آمریکا نمی‌بایست بار دفاع از امنیت کشورهای دیگر را بر دوش کشد و اگر کشورهای عضو ناتو مایل به دفاع از امنیت خود هستند، باید نقش بیشتری در تأمین هزینه‌های این پیمان ایفا کنند. ترامپ همچنین پیش‌بینی کرده بود که اتحادیه اروپا در آینده‌ای نه چندان دور فرو بپاشد و از سیاست‌های پناهندگی صدراعظم آلمان، آنگلا مرکل به مثابه یک اشتباه فاجعه‌بار یاد کرده بود.
آنگلا مرکل از اعلام موضع صریح در برابر اظهارات ترامپ خودداری کرده است. تنها گفته شد که مرکل با دقت تمام مصاحبه او را با نشریات اروپایی مطالعه کرده است. از سوی دیگر، اشتفان زایبرت، سخنگوی دولت نیز عنوان کرده که سیاست آلمان و صدراعظم این کشور در قبال مسائلی چون سیاست پناهندگی، اتحادیه اروپا و پیمان دفاعی آتلانتیک شمالی، ناتو، سیاستی روشن است و همگان با مواضع مرکل درباره این موارد آشنا هستند. صدراعظم آلمان گفته بود که ما نمی‌بایست آرامش خود را از دست دهیم و باید توجه خود را بیش از پیش معطوف به همکاری با کشورهای عضو اتحادیه اروپا بکنیم. سخنگوی دولت آلمان در عین حال افزود که در حال حاضر باید منتظر شروع رسمی کار دونالد ترامپ ماند و آنگاه بر اساس مواضع دولت جدید آمریکا، زمینه‌های همکاری تنگاتنگ با دولت ترامپ شکل گیرد.
در همین حال، جان کری، وزیر امور خارجه کنونی آمریکا در مصاحبه با شبکه سی‌ان‌ان، این سخنان ترامپ را «بی‌مورد» دانسته و گفته دخالت به این صورت مستقیم در امور داخلی دیگر کشورها از وظایف یک رئیس‌جمهوری نیست. وزیر خارجه آمریکا در ادامه سیاست پناهجوپذیری مرکل را مورد ستایش قرار داد و گفت: «من فکر می‌کنم او (مرکل) در این زمینه به طرز فوقالعادهای شجاعانه عمل کرد». فرانسوا اولاند، رئیس‌جمهوری فرانسه نیز نسبت به سخنان ترامپ واکنش نشان داد. او در مراسمی برای سفیر جدید آمریکا در فرانسه در این زمینه گفت: «اروپا برای آنکه بداند چکار باید بکند به نصیحت از بیرون نیازی ندارد». اولاند به طور مستقیم از ترامپ نامی نبرد، اما درباره روابط اروپا و آمریکا گفت که این روابط باید بر ارزش‌هایی مانند احترام، دموکراسی، آزادی، برابری، کرامت انسانی و نیز حمایت دوجانبه در شرایط اضطراری مبتنی باشد.
گفتنی است ترامپ تا کنون اظهارات جنجالی بسیاری داشته است که خیلی از آن‌ها با یکدیگر در تناقض هستند. مثلاً ترامپ در مصاحبه خود با روزنامه «بیلد» مدعی شده بود که باید برای واردات خودروهای آلمانی عوارض گمرکی تعیین شود. ترامپ در مصاحبه خود گفته بود آلمانی‌ها می‌توانند خودرو برای بازار آمریکا بسازند، ولی باید برای هر خودروی آلمانی ۳۵ درصد مالیات پیش‌بینی شود. این در حالی است که مختصات بازرگانی خارجی آمریکا چیزی نیست که توسط یک نفر تعریف و تعیین شده باشد. بسیاری از موازین مربوط به سیاست بازرگانی کشورهای جهان توسط سازمان تجارت جهانی تعیین شده است. بنابراین ممکن نیست که یک کشور به طور یک جانبه این موازین را از اعتبار ساقط کند.
نظر شما
